ايرباس(Airbus (1

ایرباس ( به انگلیسی : Airbus ) شرکت هواپیماسازی اروپایی و سازنده بزرگترین هواپیمای جت مسافربری جهان است. دفتر مرکزی این شرکت در شهر تولوز در کشور فرانسه واقع و فعالیت‌های شرکت در سراسر اروپا گسترده است.
ایرباس بزرگترین شرکت هواپیماسازی دنیا است و تقریباً نیمی از هواپیماهای مسافربری و غیرنظامی جهان را تولید می‌کند.

ایرباس A380 بزرگترین هواپیمای مسافربری جهان
این شرکت دارای ۵۷٬۰۰۰ کارمند و ۱۶ دفتر در کشورهای آلمان، فرانسه، بریتانیا و اسپانیا است. مونتاژ نهایی هواپیماهای ایرباس در شهرهای تولوز در فرانسه، هامبورگ در آلمان، سویل در اسپانیا و تیانجین در چین انجام می‌پذیرد. این شرکت همچنین دارای شعباتی در کشورهای آمریکا، ژاپن و چین است.
ایرباس بطور مشخص شاخهٔ هواپیماسازی شرکت دفاعی هوافضایی اروپا (EADS) است. شرکت ایرباس نخست به صورت کنسرسیومی از تولیدکنندگاه هوافضا بنیان گذاشته شد. در سال ۲۰۰۱ میلادی، این موسسه تبدیل به شرکتی با سهام مشترک شد که در آن ۸۰‌ درصد سهام متعلق به EADS و ۲۰‌ درصد سهام متعلق به شرکت بی‌ای‌ئی سیستمز در بریتانیا بود. در اکتبر سال ۲۰۰۶ میلادی، بی‌ای‌ئی سیستمز تمامی سهام خود را به EADS واگذار کرد.

 

هواپیماهای ایرباس

ایرباس A300-600 شرکت آلمانی لوفت‌هانزا

خانواده آ ۳۰۰ (A300)

نخستین هواپیمای ایرباس مدل آ-۳۰۰ بود که در سال ۱۹۷۲ پرواز کرد و نخستین پرواز تجاری‌اش را در ۱۹۷۴ انجام داد. هواپیمای آ-۳۰۰ نخستین هواپیمای پهن‌پیکر دنیا است که در چیدمان کابین مسافران دو راهروی موازی دارد و درعین حال تنها از ۲ موتور جت نیرو می‌گیرد. آخرین فروند هواپیمای آ-۳۰۰ در ژوییه ۲۰۰۷ به شرکت فدکس تحویل شد و سپس تولید آن برای همیشه متوقف شده است.
هواپیمای آ-۳۱۰ پس از آ-۳۰۰ معرفی شد و در آن طول هواپیما کاهش پیدا کرده بود و بالها و موتورها تغییراتی کرده بودند.

مشخصات

خانواده آ-۳۲۰ (A320)

مدل بعدی که یکی از بزرگترین موفقیت‌های تجاری شرکت ایرباس بوده و می‌باشد، هواپیمای ایرباس آ-۳۲۰ است که در آن برای اولین بار سیستم ناوبری موسوم Fly-by-wire بکار برده شده بود. مدلهای آ-۳۱۹ و آ-۳۱۸ در حقیقت مدلهای کوچکتر آ-۳۲۰ هستند که برای بازارهای کوچکتر و همچنین بازار جت‌های خصوصی تجاری جذاب هستند. مدل آ-۳۲۱ اندکی از آ-۳۲۰ بزرگتر است و رقیب مستقیم مدلهای جدید بوئینگ ۷۳۷ محسوب می‌شود. هم‌اکنون ایرباس در حال مطالعه برای طراحی هواپیمایی جایگزین برای آ-۳۲۰ است.

خانواده آ-۳۳۰ و آ-۳۴۰ (A330 & A340)

هواپیمای ۴ موتوره ایرباس A340-500 شرکت اماراتی الاتحاد

هواپیماهای ایرباس A330 و A340 در گروه هواپیماهای مسافربری که ظرفیت جابجایی 240 تا 380 مسافر را دارا هستند، به عنوان بهترین مدل ها مطرح و شناخته شده اند. این هواپیماها که نیروی محرکه مورد نیاز خود را بوسیله دو یا چهار موتور تأمین می نمایند، بیشترین قابلیتهای عملیاتی، پروازی را با صرف هزینه های متعارف و ارائه راحتی و آسایش چشمگیر به مسافران دارا می باشد.
صندلی های هواپیمای A330 و A340 در بخش فرست کلاس در هر ردیف چهار صندلی نصب گردیده و هر مسافر به راحتی به راهروهای بین صندلی ها دسترسی دارد. در بخش بیزینس کلاس در هر ردیف شش صندلی نصب گردیده است بگونه ای که مسافران به پنجره ها یا راهروها دسترسی دارند و در بخش اکونومی کلاس در هر ردیف هشت صندلی نصب گردیده و بین مسافران و راهروها حداکثر یک صندلی فاصله وجود دارد.
مدل A-330 با به کارگیری نیروی دو موتور به عنوان کم هزینه ترین هواپیمای طراحی شده که قابلیت پروازدرمسیرهای دور و نزدیک را دارا می باشد، مطرح است.
مدل A330-300 که در سال 1994 وارد ناوگان حمل و نقل هوایی گردید، دارای 335 صندلی در دو کلاس پروازی می باشد و توانایی پرواز در مسافتی معادل 10500 کیلومتر را دارا می باشد. در سال 1998 نیز مدل A330-200 که توانایی پرواز در مسافتی معادل 12500 را دارا می باشد، فعالیت خود را در مسیرهای هوایی آغاز نمود. مدل A330-200 به منظور جابجایی مسافران در مسیرهای بین قاره ای طراحی گردیده است و 253 مسافر را در 3 کلاس پروازی حمل می نماید. هواپیمای مسافربری دو موتوره A-330 با نیروی حاصل از دو موتور General Electric CF6-80E1 یا دو موتور Pratt & Whitney PW4000 یا دو موتور Rolls-Royce Trent 700 ، پرواز می نماید0
ایرباس A340 که کم صداترین کابین و فضای داخلی هواپیما را داراست، توانایی پرواز بدون توقف در مسیرهای دوربرد را دارد. مدل A340-300 که 295 مسافر را تا مسافتی معادل 13700 کیلومتر حمل می نماید ،در حال حاضر توسط بسیاری از شرکتهای هواپیمایی در سراسر دنیا به خدمت گرفته شده است.
در ماه دسامبر سال 1997 مدل A340-600 معرفی گردید و در سال 2002 وارد چرخه حمل و نقل هوایی شد. A340-600 از نظر اندازه بزرگتر از مدلهای قبلی است و توانایی حمل 380 مسافر را تا مسافت 14640 کیلومتر دارد0
نمونه دیگر ارائه شده A340-500 است که می تواند 313 مسافر را در مسافتی معادل 16600 کیلومتر جابجا نماید هواپیماهای A340-300 که با نیروی چهار موتور پرواز می نمایند، نیروی محرکه مورد نیاز را بوسیله موتورهای جدید CFM International CFM 56-5C تأمین می نمایند و هواپیماهای A340-500/600 موتورهای Rolls-Royce Trent 500 در اختیار دارند.یکی دیگر از ویژگیهای منحصر به فرد هواپیماهای A330/340 ظرفیت بسیار زیاد حمل بار این هواپیماها است و در این مدلها ظرفیت حمل بار، 60 تا 100 درصد بیشتر از دیگر هواپیماهای غول پیکر موجود در ناوگان حمل و نقل هوایی است.

عملیات پروازی مدل A330 به حدی از نظر اقتصادی به صرفه است که می توان تنها به منظور انجام پروازهای باربری (Cargo) و حتی بدون یک مسافر، از این هواپیماها استفاده نمود. چنان که در حال حاضر بعضی شرکتهای هواپیمایی شبها ، پس از اتمام عملیات پروازی مسافربری، از این هواپیما برای جابجایی بار در مسیرهای داخلی نزدیک استفاده می نمایند
در حال حاضر شرکت Airbus در حال ایجاد تغییرات در بخشهای داخلی و کابین خلبان و بهبود فناوری بکارگرفته شده در مدلهایA300-200/300وA340-300می باشد
فناوریهای نوینی که به تازگی این شرکت به کار گرفته است ، به منظور کاهش هزینه های مربوط به تعمیر و نگهداری قسمتهای مختلف بدنه و بال هواپیما است. از سوی دیگر موتورهای به کار گرفته شده در A340-300 دارای ویژگی های خاصی است که هزینه تعمیر و نگهداری موتور در این مدل 10 درصد کاهش پیدا کرده است.
موتور جدید CFM 56-5C/P که به تازگی بر روی مدل A340/300 نصب گردیده، از نظر مصرف سوخت و سر و صدای ایجاد شده، در سطح پایینتری از موتورهای دیگری که تا کنون به کار گرفته شده است، قرار دارد.
در آخرین مدلهای A340-600 ارائه شده توسط شرکت Airbus امکانات جدیدی نظیر سوئیتهای کوچک در بخش فرست کلاس و سیستم های اطلاع رسانی حین پرواز (AFIS) در نظر گرفته شده است0

خصوصیات ایرباس 340

در سال 1987 ایرباس اعلام کرد که همزمان با کار آ-330 هواپیمای آ-340 را نیر طراحی کرده و می خواهد بسازد. ایرباس آ-340 اولین هواپیمای چهار موتوره ساخت ایرباس بود که ساخته می شد .هدف از ساختن یک هواپیمای چهار موتوره با گنجایش حمل 263 تا 295 مسافر ارائه یک هواپیمای دور برد در مسیرهای کم مسافر بود.
اولین پرواز آ-340 دراکتبر 1991 صورت گرفت و اولین نمونه آن در سال 1993 تحویل شرکت ایر فرانس شد.
شرکت هواپیمایی لوفت هانزا در المان دومین شرکتی بود که این نوع هواپیما را تحویل گرفت.این هواپیما یک وسیله بسیار مناسب برای انجام پروازهای کم مسافر در مسیرهای اروپا به کانادا و امریکای جنوبی و یا سواحل غربی امریکا می باشد.این نوع هواپیما بخاطر داشتن 4 موتور هیچ گونه محدودیتی از نظر پرواز ازفراز اقیانوس ندارد.
قبل از اینکه ایرباس آ-340 به پرواز در آید.شرکتهای هواپیمایی آسیایی چون سنگاپور مجبور بودند در پروازهای دور برد خود از هواپیما های بوئینگ 747 استفاده کنند که در حال حاضریکی از دور برد ترین هواپیماهای مسافربری جهان به حساب می آید . البته این شرکتها مجبور بودندحتی با داشتن مسافر کم مسیرهای طولانی را با این هواپیما پرواز کنند.اما ایرباس آ-340 می تواند این مسیرها را بدون مشکل طی کند.

بدنه هواپیمای آ-340 هم اندازه آ-330 می باشد . کابین خلبان نیز دقیقا همانند سایر محصولات ایر باس است فقط با یک تفاوت که هواپیما دارای 4 موتو می باشد. وقتی که روی هر بال هواپیما 2 موتور نصب شود سازه بال سبکتر و استحکام آن نیز بیشر میشود . سازه سبکتر به هواپیما اجازه می دهد سوخت بیشتری را حمل کند.در ضمن ایر باس اظهار می دارد وقتی که یک هواپیما 4 موتور دارد اگر یکی از آنها را از دست بدهد فقط 25 درصد از نیروی رانش هواپیما کاسته می شود . اما اگر هواپیمایی که 2 موتور دارد یکی از آنها را از دست بدهد 50 درصد از توان خودش را از دست داده است . البته این مورد خاص در پروازهای متوسط چندان تاثیری ندارد ولی در شرایطی که هواپیما از فراز مناطق گوناگون و متنوعی عبور می کند می تواند بسیار حائز اهمیت باشد.باز هم کابین خلبان یکسان قطعات مشترک هزینه آموزش و انبارداری و تعمیر و نگهداری را پایین خواهد آورد.
شایان ذکر است که شرکت هواپیمایی لوفت هانزا به مدت یک ماه و نیم با این هواپیما مسیرهای اروپا به آمریکا را بدون مسافر انجام می داد تا کارایی هواپیما را ارزیابی کند. به این ترتیب خلبانان شرکت که قرار است با این هواپیما پرواز کنند تجربه لازم را کسب کرده و در ضمن به دفتر دیسیچ و برنامه ریزی و تنظیم طرح پرواز اجازه می دهد تا با شناخت بیشتر از کارایی هواپیما پروازها را خیلی بهتر برنامه ریزی کنند اما شرکتهای هواپیمایی دیگر چون بریتیش ایرویز که پروازهای دور برد خود را فقط با 747 و 777 انجام می دهند چندان مایل نبودند که آ-340 را داشته باشند .زیرا این هواپیما به طور کلی در سیستم پروازی شرکت جای نمی گیرد.
هر هواپیمای جدیدی که وارد یك شرکت هواپیمایی می شود . کتابهای عملیاتی آموزشی فنی و تعمیراتی و عیب یابی و برنامه ریزی را که حجم آن دست کمی از حجم یک کتابخانه متوسط ندارد با خود به به همراه می آورد.بطور کلی نوشتار کتابهای مربوط به هر کارخانه ای با کارخانه دیگر متفاوت است . البته کلیه کتابها به زبان انگلیسی می باشد اما نحوه نوشتن آنها با یکدیگر خیلی فرق دارد و قتی که قسمت تعمیر و نگهداری به یک سیستم خو گرفت پذیرفتن یک سیستم دیگر کمی مشکل و در بسیاری موارد غیر ممکن خواهد بود . اما برخی از شرکتها مانند سنگاپور دارای نظام فنی و مهندسی بخصوصی هستند که می توانند پذیرای هر نوع سیستمی باشند . برخی دیگر از شرکتها نیز مانند شرکت هواپیمایی امارات هزینه سنگینی قبول می کنند تا سیستم خود را عوض کنند.
بسیار از سیستمهایی که در این هواپیما به کار برده شده است همان سیستمهای ایرباس آ-320 می باشد . اما تجهیزات مربوط به رفاه مسافران فقط برای پروازهای دور برد می باشد . به عنوان مثال سیستم تامین آب آشامیدنی و آب شستشو از یکدیگر مجزا هستند به وسیله فشارهوای موتور به کار می افتند.

وقتی که یک هواپیما روی زمین است یک رایانه مرکزی فشار آب را با هوایی که قبلا ذخیره شده است تنظیم نموده و نسبت به مصرف آب و مدت زمانی که آب از یک محل جریان خوهد داشت اولویت قائل می شود . سیستم توالتها نیز به وسیله یک رایانه کنترل شده و مرکز جمع اوری آبهای زائد نیز با بخشی از نرم افزار مرکزی هواپیما کنترل می شود . پمپهای مکنده آبهای زائد با فشار هوا کار می کند و احتیاجی به برق ندارد . به این ترتیب از کابل کشیهای غیر ضروری و نصب موتورهایی که با برق کار می کنند جلوگیری شده و خطر اتش سوزی ناشی از اتصالات از بین می رود.
در داخل هواپیما امکانات برقراری تلفن راه دور با هر نقطه ای از جهان ‘ویدیو و فاکس به طور کامل مهیا می باشد. حتی مسافران می توانند با استفاده از ترمینال رایانه ای که در داخل هواپیما نصب شده اند با شبکه های رایانه ای ارتباط بر قرار کنند.
خط تولید هواپیمای آ-340 به خاطر شباهت بدنه آن با آ-330 در یک محل واقع شده است . نوع فوق دوربرد که وزن بیشتری نیز دارد می تواند 232 نفر مسافر را 14800 کیلومتر و بدون توقف حمل کند. موتورهای هواپیما از نوع موتوربین المللی cfm است که محصول مشترک چند کارخانه موتور سازی در اروپا و آمریکا می باشد . هر کدام از این موتورها 154 کیلو نیوتن رانش دارد . ایرباس اعلام کرده است که در صورت تمایل شرکتهای هواپیمایی نوع 500 را که می تواند با حمل 209000 لیتر سوخت 216 مسافر را در مسافت 15355 کیلومتر حمل کند بسازد . البته با افزایش برد هواپیما تعداد مشتری ها نيز محدود تر خواهد بود . زیرا تعداد معدودی از شرکتهای هواپیمایی چنین مسافتهایی را پرواز می کنند.داشتن هر صندلی اضافه در هواپیما برابر است با افزایش هزینه به خاطر این امر شرکتهای هواپیما یی سعی می کنند هواپیمایی بخصوصی را برای مسیر بخصوصی استفاده کنند . ایر باس نیز امید وار بود تا با هزینه زیادی که برای ساختن اولین نمونهای آ-330 و آ-340 صرف کرده بود بتواند تعداد قابل توجهی از آنها را بفروشد .

تانکر سوخت‌رسان ايرباس

تانکر سوخت‌رسان ایرباس موسوم به ام‌آر‌تی‌تی (MRTT)، هواپیمایی نظامی بر اساس طراحی آ-۳۳۰ است که برای سوخت‌گیری هوایی ساخته شده است.
در تاریخ ۲۹ فوریه ۲۰۰۸، شرکت دفاعی هوافضایی اروپا، شرکت مادر ایرباس، برنده مناقصه ساخت ۱۷۹ فروند هواپیمای ام‌آر‌تی‌تی برای جایگزینی ناوگان قدیمی سوخت‌رسان نیروی هوایی آمریکا شد. ارزش این معامله ۴۰ میلیارد دلار برآورد شده است. بیشتر قسمت‌های این هواپیما در کارخانه‌های ایرباس در اروپا ساخته می‌شوند و نهایتاً در مرکز جدیدی که ایرباس در آمریکا دایر کرده مونتاژ می‌شوند. این هواپیما در نیروی هوایی آمریکا با نام KC-30 شناخته می‌شود.
به عقیده ژنرال آرتور لیکت، فرمانده یگان حمل و نقل هوایی در نیروی هوایی آمریکا، هواپیمای سوخت‌رسان ایرباس در زمینه‌های زیادی از جمله ظرفیت حمل سوخت، نفر و بار از طرح جدید شرکت آمریکایی بوئینگ بسیار برتر است. این هواپیما از انعطاف پذیری بیشتری نسبت به هواپیمای سوخت‌رسان بوئینگ برخوردار است، و می‌توان آنرا سریعتر برای انجام ماموریت آماده کرد.